Hoe het coronavirus de wetenschap blijvend verdeelde.
Publieke immunisering, consensus claims en ontrading van het wetenschappelijk debat
"We need to abandon illusions about policy being ‘led by the science’, and the myth of science as savior. While scientific insights have much to contribute, they are not the sum total of the expertise needed. Science does not have all the answers. What science knows about COVID-19 is continually changing, and will often be contested. Some disciplines will have insights where others have gaps. This is the nature of knowledge production. Disagreement is not a problem. One of the strongest lessons to emerge from this pandemic is to drop naive understandings of the role of science in policymaking. This means searching for the best things to do in response to the pandemic given what we know, rather than arguing that a particular action is the only thing we can do because the science says so".
Inleiding
Het beleid en de mainstream media gingen in de voorbije jaren voorbij de realiteit van onzekerheid binnen de wetenschap. Er is, zeker bij grote onzekerheid, niet altijd sprake van een consensus rond één verklaring of één wetenschappelijk inzicht. Over de Covid-kritische wetenschappers die deelnamen aan de Tegenwind documentaires is af en toe geschreven, maar zelden kwam het tot een interview of een debat. Met uitzondering van de Groene Amsterdammer, werd geen zorgvuldige aandacht besteed aan het werk van Mattias Desmet, wel aan mogelijke fouten in het werk en aan associaties met rechts. Het 'omgaan met afwijkende visies’ werd door de mainstream media zo begrepen dat aanvallen op de persoon mochten, maar dat een reactie of interview met de persoon moest worden vermeden.
Vreemd genoeg wordt er in de literatuur door bepaalde mainstream wetenschappers (die achter het pandemiebeleid staan van de meeste Europese landen, met uitzondering van Zweden) openlijk gepraat over nuttige strategieën om kritische wetenschappers te demoniseren en weg te duwen uit het debat.
In deze bijdrage worden deze strategieën onder de loep genomen. Het gaat respectievelijk over verdachtmaking door associatie met industrie en rechts; het inroepen van consensus en deze wetenschappers buiten deze consensus plaatsen; en over publieke immunisering.
Het resultaat is een verdeelde wetenschap
In de wetenschappelijke literatuur werd en wordt nochtans gewaarschuwd voor nodeloze dualisering: het helpt de publieke zaak niet, het staat haaks op de aard van wetenschapsbeoefening en het sluit inzichten uit waardoor fenomenen zoals vaccinatietwijfel en het succes van complottheorieën moeilijk te begrijpen vallen. We gaan in deze bijdrage in op het lot van kritische wetenschappers, buiten België (Great Barrington Declaration groep) en binnen België (Wintermanifest, Tegenwind). Hoewel de recente cijfers over het Zweedse pandemiebeleid dat het dichtst aanleunt bij het programma van de Great Barrington Declaration uitgesproken gunstig zijn, niet alleen op het vlak van gezondheid, maar ook op allerlei andere domeinen, werd het Barrington van meet af aan afgewezen door een groep wetenschappers die uiteindelijk zouden zorgen voor een klimaat dat discussie onmogelijk maakte.
