Lieven Annemans: Wil je dat je kinderen gelukkig zijn? Werk dan aan je eigen geluk!
Elke ouder wil dat zijn kind gelukkig is. Maar kinderen gelukkig laten zijn is een uitdaging in een competitieve, materieel georiënteerde samenleving die voortdurend prestatie en succes nastreeft en zich veelal richt op het zich onderscheiden van anderen.
Let them BE happy
Hoe kunnen wij in zo’n maatschappij onze kinderen gelukkig laten zijn en is geluk maakbaar?
Ellen Verellen, oprichtster van Apple for the Brain en Let them BE, ging in gesprek met gezondheids- en welzijnseconoom professor dokter Lieven Annemans die daar veel onderzoek naar doet en er een aantal boeken over schreef, waaronder het boek: ‘Geluk vinden zonder het te zoeken’.
Timmer aan je eigen geluk
De boodschap is eenvoudig: Wil je dat je kinderen gelukkig zijn? Werk dan aan je eigen geluk! Professor Annemans legt een belangrijke nadruk op de rol van de ouders. “Als zij een gelukkig en zinvol leven leiden en voldoende ‘peace of mind’ vinden is dat zeer bevorderlijk voor het geluk van het kind.”
En goed nieuws: het is wel degelijk mogelijk om ons geluksniveau op te krikken! Slechts 40% van ons geluk wordt bepaald door onze genen, het grootste deel kunnen we beïnvloeden door een aantal dingen in ons leven te veranderen.
Maar puur geluk nastreven, het ‘Ik moet gelukkig zijn’ obsessief willen, leidt meestal tot verkeerde keuzes, zegt de geluksprofessor. Mensen die dat najagen gaan genot met geluk verwarren.
Verwar geluk niet met genot
De meerderheid van de mensen zijn aan het jachten en jagen, worden dagelijks overdonderd door te veel prikkels en voelen zich niet zo gelukkig. Om dat ongelukkige gevoel te compenseren kopen ze dingen waarvan ze denken dat het hen goed doet of leven ze voortdurend naar intense ervaringen toe. De kortstondige momenten van genot maken hen echter inherent niet gelukkig.
Er is een sterke ‘fear of missing out’ aanwezig en de kicks vullen de innerlijke leegte niet op. Deze mensen zitten vast in de hedonistische tredmolen en denken dat ze geluk ervaren maar wat ze werkelijk beleven is consequentie-plezier.
Kinderen imiteren je
Kinderen hebben spiegelneuronen en luisteren dus niet zozeer naar wat hun ouders zeggen, maar ze kijken naar wat hun ouders doen en kopiëren het gedrag. Daarom is het belangrijk te werken aan je eigen geluk en een goede relatie. In de beste relaties is er veel autonomie, beide partners hebben de vrijheid om hun eigen leven te leiden en hebben verschillende hobby's. Toch zijn de partners heel betrokken en bejegenen ze elkaar met warmte en vriendelijkheid.
Emotionele warmte krijgen als kind is trouwens een cruciale factor voor het latere geluk. Ook is het belangrijk dat beide partners zich bekwaam voelen. Door de jaren heen vermindert het respect naar elkaar toe in sommige relaties door te veel druk. Elkaar blijven steunen in elkaars dagdagelijkse activiteiten is een must.
Wanneer het geluksniveau in een relatie wordt opgekrikt heeft dat een directe impact op het geluk van de kinderen. Psychologen spreken altijd over het belang van autonomie, betrokkenheid en competentie, maar om dat te realiseren zijn we op elkaar aangewezen. Professor Annemans predikt het al lang: Geluk is een ‘wij-zaak’. Je mag stapels zelfhulpboeken lezen en voortdurend aan je persoonlijke ontwikkeling en geluk timmeren, uiteindelijk ga je het niet realiseren zonder elkaar. Zelfs voor ‘peace of mind’ zijn we op elkaar aangewezen, want dan is er wederzijds begrip nodig.
Mentale fitness
De gezondheidseconoom benadrukt meermaals het belang om onze prefrontale cortex te trainen. Dit hersengebied staat in voor reflectie, nuancering en de dingen in perspectief kunnen plaatsen. Door je dagdagelijkse bezigheden met aandacht en liefde te doen, te mediteren en meer mindfull in het leven te staan kunnen we dit gebied positief stimuleren.
'De vriendschap en warmte die we ervaren én zinvolle dingen doen in je leven, dat is even belangrijk als de lucht die we inademen.'
Belgen scoren slecht op vlak van geluk
Dat is wellicht te wijten aan de schade veroorzaakt door de lockdowns. Annemans kaart nog eens de ondoeltreffendheid daarvan aan, waarbij er door het beleid puur is gefocust op de afwezigheid van het virus maar niet op onderwijs, sociale verbinding, welzijn, financiën en andere pijlers die bijdragen tot een goed leven.
“Leerachterstand ten gevolge van de pandemie stond er getiteld in de krant. Nee, ten gevolge van de aanpak van de pandemie!” aldus Lieven Annemans.
Ongeveer een kwart van de mensen die deelnamen aan de onderzoeken gaf aan dat ze altijd tot vaak angstig zijn. Een kwart van de mensen, dat is veel! De reden van angst is verschoven van angst voor het virus tijdens de pandemie naar: waar gaat het naartoe met de samenleving!?
Nederland staat aanzienlijk hoger en de Scandinavische landen scoren steevast het hoogst op de geluksladder. Dat heeft natuurlijk met de levensstandaard te maken maar ook met de autonomie die ze er krijgen, ze hebben meer keuzes in levensbeslissingen en worden daar ook toe aangemoedigd.
Volgens internationaal onderzoek is de generositeit die er leeft een ongelooflijk belangrijke factor die meespeelt. Scandinaviërs zijn genereuze mensen die ook meer vertrouwen hebben in elkaar en in de overheid. Belastinggeld wordt goed gespendeerd in deze Noord-Europese landen en er wordt fenomenaal hoog ingezet op familiaal welzijn.
Scandinavische landen doen het ook beter omdat ze meer hoop en vertrouwen hebben in de toekomst. Er is minder dystopie en er heerst het besef dat een verbeterde wereld bij jezelf begint. Die positieve visie en levenshouding is daar meer doordrongen dan bij ons.
Annemans herhaalt het ook vaak: “Laat je niet leiden door wat er zich afspeelt buiten jou, maar sterk je innerlijke wereld aan.” Dat kan je doen door fameus te ontprikkelen en zeer mindful met (social) media om te gaan. Technologie is er om ons leven makkelijk te maken, maar niet om ons leven te leiden. Hij is een grote voorstander van meditatie, ook op school.
“Ik herinner mij een minister die ooit zei: “Ja, we moeten hier wel een keuze maken hé, gaan we voor het welzijn van de kinderen of betere prestaties?” Euh, excuseer? Dankzij beter welzijn, gaan ze ook beter presteren. Zo simpel is het, maar daar moet nog inzicht over komen.”
Bewegen, spelen en evenwicht doen de hersenen van kinderen ontwikkelen en pas op latere leeftijd zijn ze klaar om te focussen op het cognitieve. Ook dat hebben ze goed begrepen in onze Noord-Europese landen waar ze langer spelen alvorens ze beginnen leren.
Verder moedigt hij ook aan om onze spirituele gezondheid te voeden. Een shift van ego naar ziel zou een zegen voor de wereld en onze kinderen zijn. De bewustwording 'wanneer het ego aan het stuur zit', is vaak al voldoende voor een verschuiving. Nog een tip: Wees ruimhartig maar onderwerp je niet aan de grillen van een ander.
“Altruïsme zit in ons, het is een kwestie van het te cultiveren, we zijn al eeuwen bezig het egoïsme te cultiveren. Dit kan echter niet zomaar van vandaag op morgen, we kunnen daar morgen wel mee starten, maar het effect ervan zal wellicht een paar generaties duren.”
Samen kunnen we het geluk vinden en een betere wereld creëren. De geluksprofessor timmert rustig verder en iedereen die zich geroepen voelt om mee te timmeren, gelijk waar, gelijk hoe, gelijk wanneer, is welkom.
Interesse in podcasts over kinderen begeleiden in deze woelige tijden? Ga naar de website waar je kan kiezen tussen de podcast versie en de film versie : www.letthembe.eu
Hier ziet je alvast de trailer als opwarmer: