Open brief van Mattias Desmet: "Lieve Yannick, ik denk nog regelmatig aan jou."

Beste vrienden en volgers, het is ondertussen al een paar maanden geleden dat Yannick Verdyck op een nacht in zijn huis werd neergeschoten door een politie-eenheid. Ik zag daarnet een filmfragment terug waarin ik het daarover heb. Het is goed om dit ook hier te delen, temeer omdat ik min of meer had aangekondigd om nog iets te zeggen over de dood van Yannick.

Het betreft eigenlijk een deel van een lezing die ik op de dag van de begrafenis van Yannick gaf. Ik herinner me nog goed hoe ik de eerste dagen na zijn dood de artikels las. Op basis daarvan vormde ik mij een beeld van een of andere terrorist die, ver van mijn bed, een aanslag had willen plegen.

Ik ontwaakte met een schok toen ik een paar dagen later plots te horen kreeg dat het over die jongeman ging die ik een paar keer had ontmoet. Een jongeman die ik - samen met veel anderen - als aangenaam-excentriek, als speels-humoristisch, buitengewoon intelligent, humoristisch, innemend en vertederend heb ervaren.

En toen nog een paar dagen later bleek dat quasi alle van de initiële vermoedens en beschuldigingen ten aanzien van Yannick onjuist of op zijn minst twijfelachtig waren (verdenking illegaal wapenbezit, verdenking plannen terroristische aanslag, verdenking vuren op politie), besefte ik eens te meer wat de kracht van de media is.

In principe hebben de media de macht om het grootste deel van de mensen quasi alles te laten geloven, waar of niet, over om het even wie. Dat heb ik ondertussen zelf al ondervonden, weze het niet 'aan den lijve' zoals Yannick.

We moeten de resultaten van het onderzoek afwachten. Ondertussen verblijf ik met rustig vertrouwen in het aanvoelen dat een oprechte poging tot waarheidsvinding in jou geen crimineel zal vinden.

De dood van Yannick moet een aanleiding zijn om ons vragen te stellen, onder andere vragen omtrent de enorme destructieve kracht van stigma's, in het bijzonder als ze in de massamedia gebruikt worden. Toen de initiële beschuldigingen begonnen te wankelen, veranderden de media het - in dit geval spreekwoordelijke maar daarom niet minder destructieve - geweer van schouder.

Men begon er de nadruk op te leggen dat Yannick een antivaxxer, complotdenker, prepper en 'anti-overheidsdenker' was. Waarom eigenlijk? Om te verantwoorden dat hij zonder vorm van proces neergeschoten werd? Verdienen antivaxxers, complotdenkers, preppers en anti-overheidsdenkers op staande voet de kogel? In het bijzonder de media, die de verhalen maken die voor de meeste mensen - helemaal ten onrechte - als de realiteit gezien worden, zouden zich van elke vorm van stigmatisering moeten onthouden.

De stigmatisering volgde hier vooral op de dood van Yannick, maar in sommige opzichten ging ze er ook aan vooraf en kan ze zelfs als oorzaak gezien worden. Het overvloedige gebruik van stigma's ontmenselijkt bepaalde groepen, en als dusdanig zorgt ze ervoor dat gewelddadig optreden tegen de gestigmatiseerden genormaliseerd wordt en steeds verder gaat.

Lieve Yannick, ik denk nog regelmatig aan jou. Je was op een of andere manier in mijn hart gekropen tijdens de paar ontmoetingen die we gehad hebben. Het is niet gemakkelijk in onze samenleving om oprecht te spreken over jouw tragische einde. Ook niet voor mij. Maar wie onder bepaalde omstandigheden niet spreekt, die verliest zijn ziel. Jouw dood is zo'n omstandigheid. Iedereen heeft de plicht om zich vragen te stellen omtrent wat er daar gebeurd is; ieder mens heeft de plicht om op dit punt de woorden uit te spreken die zich als oprechte woorden aandienen. Deze post is een klein geschenkje voor jou en de mensen die je graag zien, een klein beetje vrijmoedig spreken opgedragen aan jou.

Mattias