Wat kan een gevolg zijn van een torenhoge staatsschuld en inflatie? De geschiedenis maakt ons wijzer

Ik was vorige week zondag één van de meer dan 1,2 miljoen Vlamingen die keken naar de laatste aflevering van Het Verhaal van Vlaanderen, een docureeks over de geschiedenis van Vlaanderen.

(Voor Nederlandse lezers: het gaat hier over een documentaire/fictiereeks die in een paar afleveringen de geschiedenis van Vlaanderen vertelt) .

In deze aflevering kwam de tweede wereldoorlog aan bod. En ik was benieuwd of de Operatie Gutt vermeld zou worden. Niet dus. Erg verrast kan je er niet over zijn. Daarvoor zijn de gelijkenissen met vandaag misschien net iets te groot. Na de oorlog kampte België namelijk met een onbetaalbare staatsschuld, een te grote geldhoeveelheid en torenhoge inflatie. Dat moet je waarschijnlijk bekend in de oren klinken, nietwaar?

De oplossing voor deze problemen kwam van de toenmalige Minister van Financiën, Camille Gutt. Gutt was als econoom van mening dat de Belgische economie zich niet ten volle zou kunnen ontwikkelen met een te hoge schuldenlast en geldhoeveelheid. De ‘oplossing’ was simpel genoeg. Het ‘oude’ geld werd vervangen door nieuw geld, waarbij het oude geld waardeloos werd. De ruilverhouding was echter niet één-op-één, waardoor spaarders een groot deel van hun spaargeld mochten afschrijven. Daarnaast voerde Minister Gutt ook nog een obligatieconversie door, waarbij de nominale waarde van de uitstaande schulden met 58% werd verlaagd. Obligatiehouders kregen hierdoor maar 42% van hun oorspronkelijke inleg terug!

Als je vandaag leest over de geldsanering van Camille Gutt, dan wordt er vooral nadruk gelegd op het succes ervan. Operatie Gutt wordt gezien als een geslaagde monetaire operatie die de basis legde voor de welvaart die we in de decennia nadien opbouwden. Hetgeen daarbij onbesproken blijft, zijn de enorme verliezen waarmee spaarders geconfronteerd werden. Zij waren het kind van de rekening. Het is nog maar eens een voorbeeld van de gevaren die spaargeld met zich meedraagt in een wereld met een teveel aan schulden.

De spaargelden van de ene zijn per definitie de schulden van de andere, waardoor het nogal evident is dat schuldverlichting steeds gepaard zal gaan met opofferingen van de spaarders.

Dat was zo tijdens de tweede wereldoorlog en dat is nu niet anders. (ik zie trouwens heel wat signalen dat er achter de schermen aan een nieuwe operatie Gutt wordt gewerkt met een centrale rol voor de CBDC’s). Het is dus wel het moment om hierbij stil te staan en je misschien al voor te bereiden...

Maarten Verheyen is auteur van het boek "Het Eindspel van ons Financieel Systeem". Je kan dit boek gratis downloaden via www.eindspel.be