Auteur, columnist en ondernemer Steven Arrazola de Oñate kijkt elke zondag naar de actualiteit en belicht wat er de afgelopen weken niet in de media is verschenen maar wel de moeite waard is om te belichten.
In een wereld waar informatie met de snelheid van licht wordt verspreid en de grenzen tussen landen vervagen in de digitale ruimte, lijkt het ironisch dat we getuige zijn van een trend waarbij sommige overheden trachten de stroom van nieuws en kennis te beperken. Canada, een land dat bekend staat om zijn diversiteit en tolerantie, heeft onlangs een censuurwet geïntroduceerd die buitenlandse nieuwsbronnen beperkt voor zijn inwoners. De Canadese Radio Televisie en Telecommunicatie Commissie (CRTC) kreeg buitengewone macht om te reguleren welke informatie toegankelijk is voor de bevolking. Deze zet roept onvermijdelijk vragen op over de balans tussen burgerschap en individuele vrijheid.
Zelfs de pagina's van Het Laatste Nieuws zijn in Canada sinds kort verboden terrein. Hoewel het waar is dat deze Vlaamse krant vaak nieuws brengt dat niet helemaal op waarheid berust, blijft het de eigen verantwoordelijkheid van de lezer om te bepalen wat hij of zij wil lezen en geloven, toch? Heeft u iets gehoord over die Canadese censuur in de media? Ik kan in ieder geval zeggen dat het mij niet heeft bereikt. Mocht Poetin een vergelijkbare wetgeving invoeren, dan zouden onze krantenkolommen er vol mee staan. Echter, wanneer zoiets plaatsvindt in een ‘westerse’ samenleving, lijkt het geruisloos de media voorbij te gaan.
De reden achter deze wet lijkt nobel – het bevorderen van Canadese content en bescherming bieden tegen de gevaren van desinformatie. Echter, in een wereld waar desinformatie een uitdaging vormt voor alle samenlevingen, is het van essentieel belang om te onthouden dat het vertrouwen in burgers niet mag worden vervangen door een overheidsfilter. Het is de taak van een goed geïnformeerde burger om kritisch te denken, te onderscheiden en te bepalen welke bronnen betrouwbaar zijn. Het beslissen wat we willen lezen en geloven, blijft een individuele vrijheid die niet ondergeschikt mag zijn aan enige regelgeving.
Geschiedenis heeft ons geleerd dat censuur vaak de stempel draagt van totalitaire regimes met bedenkelijke intenties. Het is verontrustend dat wanneer dergelijke maatregelen zich voordoen in een 'westers' land, de media soms verzuimen om het onder de aandacht te brengen. Dit doet ons denken aan de selectieve aandacht die we aan politieke kwesties besteden, afhankelijk van waar ze zich voordoen. De recente ontwikkelingen in Canada dwingen ons ertoe om onze ogen en oren open te houden voor bedreigingen tegen vrije informatiestromen, ongeacht waar ze zich voordoen.
We herinneren ons nog levendig hoe Trudeau de stakende vrachtwagenchauffeurs confronteerde met geblokkeerde rekeningen. Een stap die zelfs in België niet werd genomen in het geval van Marc Dutroux. Nu gaan ze in Canada echter nog een stap verder in hun aanpak. Het lijkt erop dat dit doelbewust is en Justin Trudeau zet gestaag zijn agenda voort, een agenda die streeft naar steeds meer controle. Het is dan ook geen verrassing dat deze politicus ook is ‘afgestudeerd’ als Young Global Leader bij het World Economic Forum. Kritische lezers herkennen dit als de 'school' waar zowel de Nederlandse premier Rutte als de Belgische premier Alexander De Croo zijn gepasseerd. In elk land waar we zien dat deze agenda steeds intensiever wordt doorgevoerd, staat er een regeringsleider op goede voet met Klaus Schwab.
Europa blijft hierin overigens ook niet achter. Er heerst echter nog onvoldoende bewustzijn over het feit dat vanaf volgende week ook hier een versnelling hoger zal worden geschakeld. De Europese Unie heeft namelijk de Digital Services Act (DSA), oftewel de Verordening Digitale Diensten, in werking gesteld. Het hoofddoel van de DSA is om de regelgeving voor digitale diensten te moderniseren en te harmoniseren. Deze wet is bedoeld om zowel consumenten als bedrijven betere bescherming te bieden in het domein van online diensten.
Wat houdt dit precies in? Dankzij de DSA worden er uitgebreidere verplichtingen opgelegd aan de grootste digitale dienstverleners. Deze belangrijke digitale diensten worden aangewezen door de Europese Commissie en hebben gemiddeld meer dan 45 miljoen actieve gebruikers per maand binnen de EU. Enkele van deze giganten zijn Apple, Google, Meta (het bedrijf achter Facebook en Instagram), Twitter, en platforms zoals AliExpress en Booking.com.
Deze 19 toonaangevende online platforms en zoekmachines moeten nu:
1. Optreden tegen illegale inhoud en gerichte desinformatie binnen de EU.
2. Hun aanbevelingssystemen aanpassen.
3. Transparant zijn over online advertenties die via hun diensten worden verspreid.
4. Jaarlijks risicobeoordelingen uitvoeren met betrekking tot schadelijke onlinepraktijken op hun platforms, zoals illegale goederen, content en desinformatie.
5. Maatregelen treffen tegen schadelijke onlinepraktijken binnen hun diensten.
6. Controles ondergaan met betrekking tot hun gebruikte algoritmes.
Vanaf 25 augustus 2023 moeten ze voldoen aan de voorschriften van de DSA. Als ze hier niet aan voldoen, kan de Europese Commissie boetes opleggen. Hoe deze veranderingen precies zullen uitwerken vanaf volgende week, blijft voorlopig moeilijk te voorspellen. Maar naar mijn inschatting is de doos van Pandora in dit geval geopend en zullen we, net zoals in Canada, rekening moeten houden met toenemende censuur.
Naarmate de druk op vrijheid van informatie toeneemt, mogen we niet vergeten dat er kracht schuilt in de stem van individuele burgers. Het internet is een platform waarop informatie kan worden gedeeld, gedebatteerd en geverifieerd. Als overheden proberen om deze vrijheid te beperken, zullen mensen waarschijnlijk creatieve manieren vinden om toch hun stem te laten horen. Het potentieel voor tegenreactie en verzet is altijd aanwezig wanneer er beperkingen worden opgelegd.
Laten we niet vergeten dat waarheid vaak een weg vindt om zich te verspreiden, hoe moeilijk de omstandigheden ook mogen zijn. Ons vermogen om onderscheid te maken tussen feit en fictie, om informatie vrijelijk te evalueren en te interpreteren, is een hoeksteen van democratische samenlevingen. In een tijdperk waarin informatie alomtegenwoordig is, moeten we waakzaam blijven en opkomen voor de vrijheid van informatie – een recht dat inherent is aan onze menselijke waardigheid en essentieel voor een goed functionerende democratie.
Dus laten we ons blijven uitspreken, op een genuanceerde en constructieve manier, voor open debat en vrije toegang tot informatie. Want uiteindelijk, zoals het gezegde gaat, mag de leugen dan snel zijn, maar de waarheid zal haar altijd inhalen. En dat is een waarheid die we met vastberadenheid moeten blijven verdedigen.
Steven Arrazola de Oñate
Originele tekst te lezen via www.stevenschrijft.be
