Tegenwind
gezond kritisch

MOND(-NEUS) MASKER  

 

Bundgaard, H., Bundgaard, J. S., Raaschou-Pedersen, D. E. T., von Buchwald, C., Todsen, T., Norsk, J. B., . . . Iversen, K. (2021). Effectiveness of Adding a Mask Recommendation to Other Public Health Measures to Prevent SARS-CoV-2 Infection in Danish Mask Wearers : A Randomized Controlled Trial. Annals of Internal Medicine, 174(3), 335-343. 

 

Lindsley, W. G., Blachere, F. M., Law, B. F., Beezhold, D. H., & Noti, J. D. (2021). Efficacy of face masks, neck gaiters and face shields for reducing the expulsion of simulated cough-generated aerosols. Aerosol Science & Technology, 55(4), 449-457. 

 

Solano, T., Mittal, R., & Shoele, K. (2021). One size fits all?: A simulation framework for face-mask fit on population-based faces. PLoS ONE, 16(6), 1-23. 

 

Drewnick, F., Pikmann, J., Fachinger, F., Moormann, L., Sprang, F., & Borrmann, S. (2021). Aerosol filtration efficiency of household materials for homemade face masks: Influence of material properties, particle size, particle electrical charge, face velocity, and leaks. Aerosol Science & Technology, 55(1), 63-79. 

 

BESMETTING BUITENLUCHT
 

https://www.irishtimes.com/news/ireland/irish-news/outdoor-transmission-accounts-for-0-1-of-state-s-covid-19-cases-1.4529036 

 

https://www.coronavirustoday.com/face-mask-science 

 

STRESS & IMMUNITEIT 

 

Schakel, L., Veldhuijzen, Dieuwke S., Crompvoets, Paige I., Bosch, Jos A., Cohen, S., van Middendorp, H., . . . Evers, A. W. M. (2019). Effectiveness of Stress-Reducing Interventions on the Response to Challenges to the Immune System: A Meta-Analytic Review. Psychotherapy & Psychosomatics, 88(5), 274-286. 

 

Tripathy, C. S., Tripathy, S., Gupta, B., & Kar, S. K. (2019). Stress, Coping, and Immunologic Relevance: An Empirical Literature Review. Journal of Medical Science, 39(3), 107-113. 

 

Qiao, G., Chen, M., Bucsek, M. J., Repasky, E. A., & Hylander, B. L. (2018). Adrenergic Signaling: A Targetable Checkpoint Limiting Development of the Antitumor Immune Response. Frontiers in Immunology, 9(164). 

 

Ramezani, M., Simani, L., Karimialavijeh, E., Rezaei, O., Hajiesmaeili, M., & Pakdaman, H. (2020). The Role of Anxiety and Cortisol in Outcomes of Patients With Covid-19. Basic and clinical neuroscience, 11(2), 179-184. 

 

INDIA 

 

 https://www.soschildrensvillages.ca/news/poverty-in-india-602 

 

 https://www.statista.com/statistics/271335/literacy-rate-in-india/ 

 

Khan, S. F. (2021). Herd Immunity in India: A Review. European Journal of Medical and Health Sciences, 3(1), 18-21.  

 

MALANI, A. et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2 in slums versus non-slums in Mumbai, India. The Lancet Global Health, [s. l.], v. 9, n. 2, p. e110–e111, 2021. DOI 10.1016/S2214-109X(20)30467-8. 

 

CHAKRABARTI, S. S. et al. Of Cross-immunity, Herd Immunity and Country-specific Plans: Experiences from COVID-19 in India. Aging and disease, [s. l.], v. 11, n. 6, p. 1339–1344, 2020.  

 

BESTAANDE KRUISIMMUNITEIT TEGEN SARS-COV-2 

 

J. Mateus, Grifoni, A. Tarke, J. Sidney, S.I. Ramirez, J.M. Dan, et al. 

Selective and cross-reactive SARS-CoV-2 T cell epitopes in unexposed humans 

Science (2020), Article eabd3871 

 

J. Braun, L. Loyal, M. Frentsch, D. Wendisch, P. Georg, F. Kurth, et al. 

SARS-CoV-2-reactive T cells in healthy donors and patients with COVID-19 

Nature (2020) 

 

N. Le Bert, A.T. Tan, K. Kunasegaran, C.Y.L. Tham, M. Hafezi, A. Chia, et al. 

SARS-CoV-2-specific T cell immunity in cases of COVID-19 and SARS. and uninfected controls 

Nature (2020) 

 

Okonji, E. F., Okonji, O. C., Mukumbang, F. C., & Van Wyk, B. (2021). Understanding varying COVID-19 mortality rates reported in Africa compared to Europe, Americas and Asia. Tropical medicine & international health : TM & IH, 26(7), 716-719. 

 

Capoor, M. N., Ahmed, F. S., McDowell, A., & Slaby, O. (2020). Is the "Common Cold" Our Greatest Ally in the Battle Against SARS-CoV-2? Front Cell Infect Microbiol, 10, 605334. 

 

Pinzón MA, Ortiz S, Holguín H, Betancur JF, Cardona Arango D, Laniado H, et al. (2021) Dexamethasone vs methylprednisolone high dose for Covid-19 pneumonia. PLoS ONE 16(5): e0252057. 

 

 

GEVOLGEN MAATREGELEN 

 

BENDAVID, E. et al. Assessing Mandatory Stay-at-Home and Business Closure Effects on the Spread of COVID-19. European journal of clinical investigation, [s. l.], p. e13484, 2021. 

 

FEYS, F., BROKKEN, S., & DE PEUTER, S. (2020, May 22). Risk-benefit and cost-utility analysis for COVID-19 lockdown in Belgium: the impact on mental health and wellbeing. PsyArXiv, 2020 

 

MEO, S.A., ABUKHALAF, A.A., ALOMAR, A.A. et al. Impact of lockdown on COVID-19 prevalence and mortality during 2020 pandemic: observational analysis of 27 countries. Eur J Med Res 25, 56 (2020) 

 

MEUNIER, T., Full lockdown policies in Western Europe countries have no evident impacts on the COVID-19 epidemic, medRxiv 2020 

 

Arenas-Arroyo, E., Fernandez-Kranz, D., & Nollenberger, N. (2021). Intimate partner violence under forced cohabitation and economic stress: Evidence from the COVID-19 pandemic. Journal of Public Economics, 194. 

 

Ebert, C., & Steinert, J. I. (2021). Prevalence and risk factors of violence against women and children during COVID-19, Germany. Bulletin of the World Health Organization, 99(6), 429-438 

 

VACCINS 

 

Andreano, E., & Rappuoli, R. (2021). SARS-CoV-2 escaped natural immunity, raising questions about vaccines and therapies. Nature medicine, 27(5), 759-761 

 

Chen, R. E., Zhang, X., Case, J. B., Winkler, E. S., Liu, Y., VanBlargan, L. A., . . . Diamond, M. S. (2021). Resistance of SARS-CoV-2 variants to neutralization by monoclonal and serum-derived polyclonal antibodies. Nature medicine. 

 

Garcia-Beltran, W. F., Lam, E. C., St. Denis, K., Nitido, A. D., Garcia, Z. H., Hauser, B. M., . . . Balazs, A. B. (2021). Multiple SARS-CoV-2 variants escape neutralization by vaccine-induced humoral immunity. Cell. 

 

McCallum, M., Bassi, J., Marco, A., Chen, A., Walls, A. C., Iulio, J. D., . . . Veesler, D. (2021). SARS-CoV-2 immune evasion by variant B.1.427/B.1.429. bioRxiv. 2020 

 

Paul, E., Brown, G. W., Kalk, A., & Ridde, V. (2021). Playing vaccine roulette: Why the current strategy of staking everything on Covid-19 vaccines is a high-stakes wager. Vaccine, 39(35), 4921-4924. 

 

Thomson, E. C., Rosen, L. E., Shepherd, J. G., Spreafico, R., da Silva Filipe, A., Wojcechowskyj, J. A., . . . Snell, G. (2021). Circulating SARS-CoV-2 spike N439K variants maintain fitness while evading antibody-mediated immunity. Cell, 184(5), 1171-1187.e1120. 

 

Weisblum, Y., Schmidt, F., Zhang, F., DaSilva, J., Poston, D., Lorenzi, J. C., . . . Bieniasz, P. D. (2020). Escape from neutralizing antibodies by SARS-CoV-2 spike protein variants. ELife, 9. 

 

Wibmer, C. K., Ayres, F., Hermanus, T., Madzivhandila, M., Kgagudi, P., Oosthuysen, B., . . . Moore, P. L. (2021). SARS-CoV-2 501Y.V2 escapes neutralization by South African COVID-19 donor plasma. Nature medicine, 27(4), 622-625. 

 

Liu, Y., Arase, N., Kishikawa, J.-i., Hirose, M., Li, S., Tada, A., . . . Arase, H. (2021). The SARS-CoV-2 Delta variant is poised to acquire complete resistance to wild-type spike vaccines. bioRxiv, 2021.2008.2022.457114. 

Chau, Nguyen Van Vinh and Ngoc et al. (2021)  OUCRU COVID-19 Research, Transmission of SARS-CoV-2 Delta Variant Among Vaccinated Healthcare Workers, Vietnam. The Lancet, Prepint. 

 

Shrotri, M., Navaratnam, A. M. D., Nguyen, V., Byrne, T., Geismar, C., Fragaszy, E., . . . Aldridge, R. W. Spike-antibody waning after second dose of BNT162b2 or ChAdOx1. The Lancet. 

 

SPIKES - DNA 

 

Chandramouly, G., Zhao, J., McDevitt, S., Rusanov, T., Hoang, T., Borisonnik, N., . . . Pomerantz, R. T. (2021). Polθ reverse transcribes RNA and promotes RNA-templated DNA repair. Science Advances, 7(24), eabf1771 

 

https://www.bmj.com/content/373/bmj.n958/rr-1 

 

https://regenerativemc.com/biodistribution-of-pfizer-covid-19-vaccine/ 

 

https://www.ema.europa.eu/en/documents/other/reply-open-letter-doctors-covid-ethics-concerning-covid-19-vaccines_en.pdf 

 

https://www.pmda.go.jp/drugs/2021/P20210212001/672212000_30300AMX00231_I100_1.pdf 

 

Ogata, A. F., Cheng, C.-A., Desjardins, M., Senussi, Y., Sherman, A. C., Powell, M., . . . Walt, D. R. (2021). Circulating SARS-CoV-2 Vaccine Antigen Detected in the Plasma of mRNA-1273 Vaccine Recipients. Clinical Infectious Diseases. 

 

ZIEKENHUISBEZETTING 

 

 https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/file_import/joint-report_be_en_2.pdf (p.25) 

https://gateway.euro.who.int/en/indicators/hfa_542-6210-bed-occupancy-rate-acute-care-hospitals-only/visualizations/#id=19637 

​

KINDEREN 

Bhopal, S. S., Bagaria, J., Olabi, B., & Bhopal, R. (2021). Children and young people remain at low risk of COVID-19 mortality. The Lancet. Child & adolescent health. 

Eberhardt, C. S., & Siegrist, C.-A. (2021). Is there a role for childhood vaccination against COVID-19? Pediatric allergy and immunology : official publication of the European Society of Pediatric Allergy and Immunology, 32(1), 9-16. 

Lu, D. (2021). Children's immunity at risk. New scientist (1971), 250(3332), 8-9 

Ludvigsson, J. F. (2020). Children are unlikely to be the main drivers of the COVID-19 pandemic - A systematic review. Acta paediatrica (Oslo, Norway : 1992), 109(8), 1525-1530. 

Marshall, M., Ferguson, I. D., Lewis, P., Jaggi, P., Gagliardo, C., Collins, J. S., . . . Guzman-Cottrill, J. A. (2021). Symptomatic Acute Myocarditis in Seven Adolescents Following Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccination. Pediatrics. 

Dionne, A., Sperotto, F., Chamberlain, S., Baker, A. L., Powell, A. J., Prakash, A., . . . Friedman, K. G. (2021). Association of Myocarditis With BNT162b2 Messenger RNA COVID-19 Vaccine in a Case Series of Children. JAMA Cardiology. 

Minocha, P. K., Better, D., Singh, R. K., & Hoque, T. (2021). Recurrence of Acute Myocarditis Temporally Associated with Receipt of the mRNA Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Vaccine in a Male Adolescent. The Journal of pediatrics, S0022-3476(21)00617-X. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.jpeds.2021.06.035 

Tano, E., San Martin, S., Girgis, S., Martinez-Fernandez, Y., & Sanchez Vegas, C. (2021). Perimyocarditis in Adolescents After Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine. Journal of the Pediatric Infectious Diseases Society, piab060. Advance online publication.  

FARMACEUTISCHE INTERVENTIES 

Kory, P., Meduri, G. U., Varon, J., Iglesias, J., & Marik, P. E. (2021). Review of the Emerging Evidence Demonstrating the Efficacy of Ivermectin in the Prophylaxis and Treatment of COVID-19. American Journal of Therapeutics, 28(3), e299-e318. 

Bryant, A., Lawrie, T. A., Dowswell, T., Fordham, E. J., Mitchell, S., Hill, S. R., & Tham, T. C. (2021). Ivermectin for Prevention and Treatment of COVID-19 Infection: A Systematic Review, Meta-analysis, and Trial Sequential Analysis to Inform Clinical Guidelines. American Journal of Therapeutics, 28(4), e434-e460. 

Zaidi, A. K., & Dehgani-Mobaraki, P. (2021). The mechanisms of action of Ivermectin against SARS-CoV-2: An evidence-based clinical review article. The Journal of Antibiotics. 

Krolewiecki, A., Lifschitz, A., Moragas, M., Travacio, M., Valentini, R., Alonso, D. F., . . . Lanusse, C. (2021). Antiviral effect of high-dose ivermectin in adults with COVID-19: A proof-of-concept randomized trial. EClinicalMedicine, 37. 

Lima-Morales, R., Méndez-Hernández, P., Flores, Y. N., Osorno-Romero, P., Sancho-Hernández, C. R., Cuecuecha-Rugerio, E., . . . Salmerón, J. (2021). Effectiveness of a multidrug therapy consisting of Ivermectin, Azithromycin, Montelukast, and Acetylsalicylic acid to prevent hospitalization and death among ambulatory COVID-19 cases in Tlaxcala, Mexico. International Journal of Infectious Diseases, 105, 598-605. 

Rajter, J. C., Sherman, M. S., Fatteh, N., Vogel, F., Sacks, J., & Rajter, J.-J. (2021). Use of Ivermectin Is Associated With Lower Mortality in Hospitalized Patients With Coronavirus Disease 2019: The Ivermectin in COVID Nineteen Study. Chest, 159(1), 85-92. 

Kow, C. S., Merchant, H. A., Mustafa, Z. U., & Hasan, S. S. (2021). The association between the use of ivermectin and mortality in patients with COVID-19: a meta-analysis. Pharmacological Reports. 
 

Hellman, U., Karlsson, M. G., Engström-Laurent, A., Cajander, S., Dorofte, L., Ahlm, C., . . . Blomberg, A. (2020). Presence of hyaluronan in lung alveoli in severe Covid-19: An opening for new treatment options? Journal of Biological Chemistry, 295(45), 15418-15422. doi:10.1074/jbc.AC120.015967 

 

Ontong, P., & Prachayasittikul, V. (2020). UNRAVELED ROLES OF HYALURONAN IN SEVERE COVID-19. EXCLI Journal, 117-125.  
 

https://www.umu.se/en/news/liquid-gel-in-covid-patients-lungs-makes-way-for-new-treatment_9666382/ 

 

Ahmed, M. H., and Hassan, A. (2020). Dexamethasone for the Treatment of Coronavirus Disease (COVID-19): a Review. SN Compr. Clin. Med. 2, 2637–2646. doi:10.1007/s42399-020-00610-8 
 

Cai, J., Li, H., Zhang, C., Chen, Z., Liu, H., Lei, F., et al. (2021). The Neutrophil-To-Lymphocyte Ratio Determines Clinical Efficacy of Corticosteroid Therapy in Patients with COVID-19. Cel Metab. 33, 258–269. doi:10.1016/j.cmet.2021.01.002 

 

VITAMINES 

 

Feyaerts, A. F., & Luyten, W. (2020). Vitamin C as prophylaxis and adjunctive medical treatment for COVID-19? Nutrition, 79-80, 110948. 

 

Farjana, M., Moni, A., Mamun Sohag, A. A., Hasan, A., Hannan, A., Hossain, G., & Uddin, J. (2020). Repositioning Vitamin C as a Promising Option to Alleviate Complications associated with COVID-19. Infection & Chemotherapy, 52(4), 461-477. 

 

Patterson, T., Isales, C. M., & Fulzele, S. (2021). Low level of Vitamin C and dysregulation of Vitamin C transporter might be involved in the severity of COVID-19 Infection. Aging & Disease, 12(1), 14-26. 

 

ayawardena, R., Jeyakumar, D. T., Francis, T. V., & Misra, A. (2021). Impact of the vitamin D deficiency on COVID-19 infection and mortality in Asian countries. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 15(3), 757-764 

 

TOELICHTING GROEPSIMMUNITEIT INDIA – BRUSSEL

 

In de aflevering wordt er verwezen naar de opgebouwde groepsimmuniteit in India waarbij een duidelijk lagere IFR werd gevonden.  Anderzijds merken we in Westerse centrumsteden zoals Brussel dat ziekenhuisopnames zich vooral concentreren binnen allochtone bevolkingsgroepen.

 

India telt 1,5 miljard inwoners, waarvan 68,8% onder de armoedegrens leeft en een aanzienlijk aandeel van de populatie te kampen heeft met analfabetisme.  35% van de populatie leeft in sloppenwijken samengehokt met 8 tot 10 personen. Een vergelijkend onderzoek, gepubliceerd in The Lancet (16) tussen sloppenwijken en niet-sloppenwijken in Mumbai (20,5 miljoen inwoners, bijna dubbel van België) toont opvallende verschillen. 

Deze studie vond reeds in juli 2020 immuniteit bij 57% van de inwoners in de sloppenwijken met een IFR (mortaliteit) van 0,076% wat veel lager is dan de seizoensgriep.  Dit op basis van bloedtesten.  Weliswaar vond men in de betere wijken slechts een groepsimmuniteit van 16% met een IFR van 0,263%.   Verschillende onderzoeken wijzen op de onmogelijkheid om maatregelen af te dwingen in het land. Verder blijkt een sterke kruisimmuniteit aanwezig door contact met andere coronavirussen binnen de populatie die niet kunnen genieten van onze gekende westerse hygiënische voorzieningen.  Ondertussen blijkt uit een recente studie dat de groepsimmuniteit in India ondertussen is opgelopen tot bijna 68% doorheen het ganse Indisch subcontinent.

 

Het inter-generationeel samenleven herkennen we vaak bij allochtone bevolkingsgroepen in onze westerse centrumsteden, zo ook in Brussel.  Het zet de deur in deze gemeenschappen open tot meer contact met het virus.  De algemene levensomstandigheden en basishygiëne binnen deze populatie ligt echter hoger in België dan in een lage-midden inkomensland als India.  Anderzijds zijn deze bevolkingsgroepen binnen onze maatschappij vaak bij de minder begoede.  Dit leidt tot gezondheidsongelijkheid door minder financiële middelen die resulteren in minder goede basisbehoeften (gezonde voeding, gebrek aan medische informatie en kost van medische zorg) en meer comorbiditeiten (welvaartsziekten zoals obesitas en hart-en vaataandoeningen).  Een fenomeen dat men ook ziet in de US, waar ‘Hispanics’ en niet-blanken tot 10 jaar minder lange levensverwachting hebben. In het Verenigd Koninkrijk merkt men 5 maal meer overlijdens door Covid-19 in zwarte en Pakistaans/Bangladeshi groepen.  

 

De opgebouwde kruisimmuniteit in India zal samen met andere factoren (o.a. minder welvaartziekten) bijdragen tot een betere basisimmuniteit, ondanks het ontbreken van een optimale gezondheidszorg.  Het bereiken van wat we een ‘Relatieve Groepsimmuniteit’ (RG) zouden kunnen noemen is dan ook mogelijk. Op deze basis heeft India ondertussen een RG bereikt van om en bij de 70% met nauwelijks 10% vaccinatiegraad. Deze RG kan bekomen worden door het virus zich te laten verspreiden onder de gezonde actieve bevolking. Dit kan aangevuld worden (vrijwillig) voor diegenen die zelf een vaccin wensen.  Een volledige groepsimmuniteit, en al zeker geen steriele immuniteit, lijkt uitgesloten door de mutaties die zich verder zetten in combinatie met vaccins die gebaseerd zijn op oude stammen.

 

 

REFERENTIES

 

Ioannidis, J. P. A. (2020). Global perspective of COVID-19 epidemiology for a full-cycle pandemic. European Journal of Clinical Investigation, 50(12), e13423.

 

www.soschildrensvillages.ca/news/poverty-in-india-602

 

https://www.statista.com/statistics/271335/literacy-rate-in-india/

 

Khan, S. F. (2021). Herd Immunity in India: A Review. European Journal of Medical and Health Sciences, 3(1), 18-21. 

 

MALANI, A. et al. Seroprevalence of SARS-CoV-2 in slums versus non-slums in Mumbai, India. The Lancet Global Health, [s. l.], v. 9, n. 2, p. e110–e111, 2021. 

 

CHAKRABARTI, S. S. et al. Of Cross-immunity, Herd Immunity and Country-specific Plans: Experiences from COVID-19 in India. Aging and disease, [s. l.], v. 11, n. 6, p. 1339–1344, 2020. 

 

EXTRA BIBLIOGRAFIE INDIA

 

https://www.indiatoday.in/coronavirus-outbreak/story/fourth-serosurvey-result-67-percent-indians-developed-antibodies-against-covid19-1830443-2021-07-20

 

Laxminarayan, R., B, C. M., G, V. T., Arjun Kumar, K. V., Wahl, B., & Lewnard, J. A. (2021). SARS-CoV-2 infection and mortality during the first epidemic wave in Madurai, south India: a prospective, active surveillance study. The Lancet Infectious Diseases.

​

​