Er dreigt een driedubbele pandemie. Niet van virussen, maar van angst.
Soms is ziek worden gewoon de prijs die we betalen om terug te keren naar 'normaal'. Dr. Vinay Prasad vindt die prijs meer dan de moeite waard.
De afgelopen weken stonden de media vol van de zogenaamde 'tripledemic'. Een driedubbele pandemie: een combinatie van Covid-19, griep en respiratoir syncytieel virus (RSV). Die drie zouden zorgen voor hoge ziektecijfers en een groot aantal ziekenhuisopnames, vooral onder kinderen.
De boodschap is duidelijk: wees bang voor winterse luchtwegvirussen en neem alle mogelijke voorzorgsmaatregelen. Het is tijd om die mondkapjes weer aan te trekken, mensenmassa's te vermijden en zoveel mogelijk in de buitenlucht te doen. Alleen... de aanbevolen voorzorgsmaatregelen zijn vergelijkbaar met het branden van een wierookstokje of het dragen van knoflook om vampieren af te weren.
Deze 'tripledemic' is eigenlijk gewoon een voorbeeld van wat we in feite 'een normaal leven' zouden moeten noemen. De eindeloze voorzorgsmaatregelen zijn medisch gezien onnodig en dreigen de meest alledaagse menselijke interacties weer onnodig ingewikkeld te maken.
'Meer mondkapjes'
Het valt op hoe de media en de 'usual experts' weer aandringen op meer mondkapjes. In Philadelphia zijn scholen tijdelijk weer overgeschakeld op maskerplicht, zélfs voor peuters in de kinderopvang...
Twee districten in New Jersey eisen hetzelfde van de kleuterschool tot de twaalfde klas. De openbare scholen van Boston vragen leerlingen, leerkrachten en personeel om maskers te dragen (maar zullen geen straf opleggen aan wie dat niet doet). Burgemeester Michelle Wu van Boston zei dat de maskers "zullen helpen om onze kinderen veilig in de klas bij hun leeftijdsgenoten te houden".
Dr. John Swartzberg, een deskundige op het gebied van besmettelijke ziekten aan de UC Berkeley's School of Public Health, vertelde aan Reuters: "Als je niet ziek wilt worden en je wilt niet naar het ziekenhuis en je wilt niet sterven aan Covid of griep, of aan RSV als zeer jong kind, dan moet je binnenshuis een masker dragen in een openbare ruimte."
Het California Department of Public Health was het ermee eens en tweette: "Er is geen vaccin voor RSV, dus het dragen van een masker kan de verspreiding aanzienlijk vertragen en baby's en jonge kinderen beschermen die nog geen immuniteit hebben en te jong zijn om zelf een masker te dragen." (Dat advies, waarover geen verdere gegevens bestaan, is inmiddels zonder toelichting verwijderd).
Drie belangrijke punten over de 'tripledemic.
Er is beperkt bewijs dat de driedubbele pandemie überhaupt bestaat.
Het is onmogelijk om respiratoire virussen te vermijden.
Er is geen bewijs dat langdurige voorzorgsmaatregelen het onvermijdelijke uitstellen.
Laten we eerst eens kijken naar het bewijs voor de zogenaamde driedubbele pandemie. Hoewel het griepseizoen vroeg begon, zijn er weinig aanwijzingen dat het erger zou zijn dan tijdens andere, normale jaren. Dr. Michael Osterholm, directeur van het Center for Infectious Disease Research and Policy van de Universiteit van Minnesota, zegt: "Het voelt alsof het erg is omdat ziekenhuizen onderbezet zijn, maar dit is geen uitzonderlijk seizoen."
RSV, een doorsnee kinderziekte, nam al vroeg toe en is het gevaarlijkst voor zeer jonge kinderen en ouderen. Er zijn voortdurend tekorten aan medicijnen, zoals Tylenol, en kinderziekenhuisbedden. Maar dat laatste heeft minder te maken met de stijgende gevallen en meer met het verdwijnen van pediatrische diensten. De zorg voor kinderen levert ziekenhuizen weinig winst op, en vaak minder dan een ziekenhuisopname voor volwassenen. In de afgelopen twee decennia, zoals de Washington Post uitlegt, zagen we een grote afname van kinderbedden op nationaal niveau. Waar het op neerkomt: we zouden minder bang moeten zijn voor RSV en ons meer zorgen moeten maken over ons onvermogen om gewone virale ziekten van jaar tot jaar routinematig aan te kunnen.
Ten tweede is er geen ontkomen aan respiratoire virussen. Met extreme, draconische maatregelen kan je blootstelling hooguit uitstellen, maar nooit echt voorkomen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld ons vermogen om besmet drinkwater of seksueel overdraagbare aandoeningen te voorkomen. Het ding is dat de mens elke minuut van elke dag moet ademen. En omdat mensen sociale wezens zijn, zal het grootste deel van die ademhaling vaak heel dicht bij andere mensen plaatsvinden.
"Er zullen altijd kinderen ziek worden, en dat heeft niets te maken met een aangetast immuunsysteem," zegt Dr. Danuta Skowronski van het British Columbia Centre for Disease Control.
Dat is een belangrijk punt: het is natuurlijk, gezond en noodzakelijk dat jonge kinderen aan veel virussen worden blootgesteld. Om kinderen immuniteit te laten opbouwen tegen gewone ziekteverwekkers, zodat ze een normaal functionerend immuunsysteem kunnen ontwikkelen, moeten ze aan virussen worden blootgesteld, waardoor ze soms ziek worden.
En ten derde is er geen bewijs dat de maatregelen, bedoeld om Covid-19, griep en RSV te stoppen, zullen helpen. Vóór Covid-19 was het nut van mondkapjes zeer onduidelijk.
Ik was co-auteur van een overzicht van maskerproeven die werden uitgevoerd vóór de komst van Covid-19, waarbij werd onderzocht of maskers de overdracht van respiratoire virussen tegenhielden. Veertien van de 16 proeven toonden aan dat maskers niet effectief waren. Met andere woorden, het pre-Covid bewijs was duidelijk dat het nutteloos was om maskerdracht voor de doorsnee persoon te adviseren. Dat is waarschijnlijk een van de redenen waarom Dr. Anthony Fauci, de CDC, de Wereldgezondheidsorganisatie en anderen maskers aanvankelijk afgeraden heben.
Erger nog, er is geen enkel wijs dat maskerdracht bij jonge kinderen helpt om Covid-19, griep en RSV te voorkomen.
Eén experiment, in de Spaanse regio Catalonië, onderzocht de doeltreffendheid van mondkapjes bij kinderen tegen Covid-19. De auteurs maakten gebruik van een unieke situatie: kinderen van zes jaar en ouder in deze regio droegen maskers en kinderen jonger dan zes niet. Als de maskers een beschermend effect had, dan zouden kinderen jonger dan zes jaar hogere percentages Covid hebben dan kinderen die net ouder zijn. Maar dat patroon was niet te zien. In een afzonderlijke analyse in Finland vergeleken de auteurs twee steden met een verschillend beleid voor kinderen tussen 10 en 12 jaar. De ene stad maakte maskers verplicht, de andere niet. Ook daar was geen voordeel te zien. De verspreiding van Covid-19 was er identiek, zonder enig verschil.
Daar komt nog het volgende bij: minstens 9 van de 10 Amerikaanse kinderen hebben intussen al Covid-19 gehad. We weten dat je natuurlijke immuniteit verwerft als je hersteld bent van Covid-19. Dat betekent niet dat je nooit meer Covid zult krijgen. Maar als je het toch krijgt, is de kans groot dat de ziekte milder en minder ernstig verloopt. Maskers opdringen bij kinderen die Covid-19 hebben gehad, is op twee manieren zinloos. Ten eerste is er geen bewijs dat het besmetting uitsteld.. Ten tweede wordt het gedaan om iets te voorkomen dat voor hen, op dit punt in de pandemie, gewoonlijk minder ernstig is dan een gewone griep of zelfs sommige verkoudheidsvirussen.
Dus, wat is de 'tripledemic' nu eigenlijk echt?
Covid-19 verstoorde alle aspecten van het leven: immigratie, reizen, handel, onderwijs, religieuze praktijken, gezinsleven - de samenleving zelf. Dat verstoorde soms ook de verspreiding van ademhalingsvirussen zoals RSV en griep. Het feit dat Covid-19 zich ondanks alles bleef verspreiden, is een bewijs van hoe besmettelijk het virus is, vooral bij een bevolking die op dat moment vrijwel geen bestaande immuniteit had.
Toen we terugkeerden naar 'normaal', zijn andere virussen onvermijdelijk ook teruggekeerd. Ziekenhuizen moeten zich daarop voorbereiden. Als er een tekort is aan pediatrische bedden, moeten daar financiële inspannningen voor gedaan worden, zodat ziekenhuizen hun capaciteit uit breiden waar nodig. Dat is een veel beteree oplossing dan weer mensen zich laten terugtrekken uit bijeenkomsten, of eeuwig maskers te laten dragen. Drie jaar na de pandemie staan we voor een cruciale vraag: Hoe willen we de rest van ons leven leven? Net als de meeste Amerikanen, en als arts, is mijn antwoord: zoals normaal.